شناسایی پنجره های فرصت فناوری بلاکچین در صنعت بانکداری ایران

هاشمی, مسعود; صفدری رنجبر, مصطفی; نوربخش, عسگر

شناسایی پنجره های فرصت فناوری بلاکچین در صنعت بانکداری ایران

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

¹ کارشناسی ارشد مدیریت فناوری، دانشکده مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی دانشگاه تهران

² استادیار دانشکدۀ مدیریت و حسابداری، دانشکدگان فارابی، دانشگاه تهران.

چکیده

با توجه به پیچیدگی‌ها، حساسیت‌ها و گستردگی نظام بانکی، شناسایی ابعاد مختلف این صنعت از منظرهای مختلف ضروری است. یکی از نکات کلیدی در این حوزه ورود فناوری‌های نو، شناخت آثار و فرصت‌های حاصل از نفوذ و پذیرش این فناوری‏هاست. بلاکچین به عنوان یکی از جذابترین و مطرح‌ترین فناوری نوظهور، می‌تواند به طور بالقوه کسب‌وکارها، نقش‌ها و ساختارهای صنعت بانکی را دستخوش تغییر نماید. بدین منظور این پژوهش با بهره‌گیری از رویکردی کیفی و روش تحلیل مضمون به دنبال شناسایی پنجره‌های فرصت فناوری بلاکچین و تاثیرگذاری آن بر صنعت بانکداری ایران است. از این رو به منظور گردآوری داده‌ها از مطالعات کتابخانه‏ای ‏(مقالات پژوهشی، کتاب‌ها و سایر مستندات علمی از پایگاه‌های معتبر) و مطالعات میدانی (مصاحبه نیمه‏ساختاریافته با متخصصان حوزه فناوری بلاکچین و حوزه بانکداری) بهره‌برداری شده است. یافته‌های این پژوهش، که مبتنی بر سه پنجره‌ فرصت بازار و تقاضا، فناوری، سیاستی و نهادی دسته‏بندی شده است، بیانگر این است که حذف واسطه‏گری، ارائه خدمات غیرمتمرکز در حوزه احراز هویت و اشتراک اطلاعات را می‏توان به عنوان پنجره فرصت تقاضا برشمرد. بعلاوه، قابلیت ایجاد نوآوری و انطباق با خدمات فعلی بانکی با استفاده از شبکه خصوصی بلاکچینی برای بازیگران بزرگ و شبکه عمومی بلاکچین برای فین‏تک‏ها از موارد مرتبط با پنجره‏های فرصت فناوری است. همچنین، دستورالعمل تدوین شده توسط بانک مرکزی در حوزه رمزارزها، تحریم‏های بین‏المللی که علیرغم ایجاد مشکلات و محدودیت ها، انگیزه‏ای برای ارائه برخی خدمات بانکی مانند انتقال وجه بین المللی را مهیا می‏کند، به عنوان پنجره‏های فرصت سیاستی – نهادی شناسایی شده ‏اند.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.24767220.1400.11.2.3.3

عنوان مقاله [English]

Identifying Block-chain Windows of Opportunity in Iran’s Banking Industry

نویسندگان [English]

Masoud Hashemi ¹
Mostafa Safdari Ranjbar ²
Asgar Noorbakhsh ²

¹ M.S. in Technology Management, Department of Management and Accounting, University of Tehran (College of Farabi)

² Assistant Professor at Department of Management and Accounting, University of Tehran (College of Farabi)

چکیده [English]

Given the complexities, sensitivities, and extent of the banking system, it is necessary to identify the various dimensions of this industry from different perspectives. One of the key points in this field is the introduction of new technologies, recognizing the effects and opportunities resulting from the influence and acceptance of these technologies. As one of the most attractive and emerging technologies, block-chain can potentially change the businesses, roles, and structures of the banking industry. For this purpose, this research aims to identify the windows of opportunity of blockchain technology and its impact on the Iranian banking industry by using a qualitative approach and content analysis method. Therefore, in order to collect data, library studies (research articles, books, and other scientific documents from reputable databases) and field studies (semi-structured interviews with experts in the field of block-chain technology and banking) have been used. The findings of this study that are based on three windows of opportunity (market and demand, technology, policy, and institutional) indicate that elimination of intermediation, decentralized services in the field of authentication, and information sharing can be considered as a window of opportunity for demand. The ability to innovate and adapt to current banking services using the block-chain private network for major players and the block-chain public network for fin-techs is one of the issues associated with technology windows of opportunity. Also, the instructions issued by the Central Bank in the field of cryptocurrencies, international sanctions that, despite creating problems and restrictions, provide an incentive to provide some banking services such as international money transfers have been identified as policy-institutional windows of opportunities

کلیدواژه‌ها [English]

Block-chain
Windows of Opportunity
Banking industry
Emerging Technology

مراجع

منابع

احمدوند .ع، سلامی .ر، طباطباییان .ح و بامداد .ج. (1397). «پنجرۀ فرصت‏های هم‌پایی فناوری نانوالیاف در ایران از منظر نظام بخشی نوآوری». نشریۀ علمی پژوهشی مدیریت نوآوری، سال هفتم، شمارۀ 3، ص 1-28.

باقری‌مقدم، ناصر (1391). موتورهای محرک نوآوری، چارچوبی خلاقانه برای تحلیل پویایی نظام‌های نوآوری فناورانه، تهران: انتشارات مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور.

فیلیپی، پریماورا و رایت، آ. (1397). بلاک‌چین و قانون، حکمرانی کد، ترجمۀ حامد حیدری، . تهران: مؤسسۀ اعتباری ملل و شرکت تجارت الکترونیک.

شرکت شاپرک (1398). «گزارش اقتصادی سالیانۀ شاپرک»، آدرس وبسایت: https://www.shaparak.ir/reports

صفدری رنجبر، مصطفی، رحمان‌سرشت، حسین، منطقی، منوچهر و قاضی نوری، سیدسروش (1397). «واکاوی پنجره‏های فرصت یادگیری فناورانه در صنایع با محصولات و سامانه‏های پیچیده در کشورهای متأخر: صنعت توربین‏های گازی در ایران». فصلنامۀ مدیریت توسعۀ فناوری، دورۀ 6، شمارۀ 3، ص 9-40.‎

صفدری رنجبر، مصطفی و قاضی نوری، سیدسروش (1397). «دو دهه با سیستم‏های نوآوری بخشی: مسیر پیموده شده و افق‏های ‏پیش‌رو». فصلنامۀ علمی‌ـ‌ترویجی،‏ دورۀ 8، شمارۀ 2، ص 17-42.

صفدری رنجبر، مصطفی (1397). هم‌پایی فناورانه (1): مفاهیم، الگوها و عوامل مؤثر بر آن. دفتر مطالعات فناوری‏های نوین، شماره‌مسلسل 16134.

محمدی، مهدی (1390). «مدلی برای شکل‏گیری نظام نوآوری فناورانه نوظهور در ایران». رسالۀ دکتری، دانشکدۀ مدیریت و حسابداری. دانشگاه علامه طباطبایی.

معزکریمی، زهرا، 1398، تحول در سیستم مالی دنیا با بلاکچین، نشریه جهان صنعت

حافظ‌نیا، محمد رضا. 1387،مقدمه ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، انتشارات سمت

مختاریان پور، مجید، 1391، طراحی مدل اجرای سیاستهای فرهنگی مبتنی بر برنامه های توسعه کشور، رساله دکتری، دانشگاه علامه طباطبایی

компании Accenture, Д. Join the blockchain party. How banks are building a real-time global payment network. Электронный ресурс] https://www. accenture. com/usen/insight-blockchain-technology-how-banks-building-real-time.Attride-Stirling, J. (2001). “Thematic networks: an analytic tool for qualitative research”. Qualitative research, 1(3), p. 385-405.

Beck, R., and Müller-Bloch, C. (2017). “Blockchain as radical innovation: a framework for engaging with distributed ledgers as incumbent organization”. In Proceedings of the 50th Hawaii International Conference on System Sciences.

Boar, C., Holden, H, and Wadsworth, A. (2020). “Impending arrival – a sequel to the survey on central bank digital currency” . BIS Paper, (107).

Braun, V., and Clarke, V. (2006). “Using thematic analysis in psychology”. Qualitative research in psychology, 3(2), p. 77-101.

Carson, B., Romanelli, G., Walsh, P., and Zhumaev, A. (2018). “Blockchain beyond the hype: What is the strategic business value”. McKinsey & Company, p. 1-13

Chandy, R. K., and Tellis, G. J. (2000). “The incumbent's curse? Incumbency, size, and radical product innovation”. Journal of marketing, 64(3), P. 1-17.

Guennif, S., and Ramani, S. V. (2012). “Explaining divergence in catching-up in pharma between India and Brazil using the NSI framework”. Research Policy, 41(2), p. 430-441.urlonger, F. and Kandaswamy, R. (2018). Hype Cycle for Blockchain Business. Gartner Report, available at: www.gartner.com/doc/3775165/hype-cycle-blockchain-technologies- (accessed 2 October 2017).

Guo, Y., and Liang, C. (2016). “Blockchain application and outlook in the banking industry”. Financial Innovation, 2(1), p. 24.

Holotiuk, F., Pisani, F., and Moormann, J. (2019). “Radicalness of blockchain: an assessment based on its impact on the payments industry”. Technology Analysis & Strategic Management, 31(8), 915-928.

Holotiuk, F., & Moormann, J. (2018). Organizational adoption of digital innovation: The case of blockchain technology.

Kandaswamy, R., and Finkeldey, D. (2018). Market Trends: How Blockchain Impacts Different Vertical Industries. Gartner Report, https://www.gartner.com/en/documents/3956402/market-trends-how-blockchain-impacts-different-vertical-

Kwak, K., and Yoon, H. D. (2020). “Unpacking transnational industry legitimacy dynamics, windows of opportunity, and latecomers’ catch-up in complex product systems”. Research Policy, 49(4), p. 103954.

Lee, K., and Malerba, F. (2017). “Catch-up cycles and changes in industrial leadership: Windows of opportunity and responses of firms and countries in the evolution of sectoral systems”. Research Policy, 46(2), p. 338-351.

Lee, K., and Mathews, J.A. (2012). South Korea and Taiwan. In: Amann, E. Cantwell, J.(Eds). Innovative Firms in the Emerging Market Economies. Oxford University Press, p. 223–248

Lee, K., and Lim, C. (2001). “Technological regimes, catching-up and leapfrogging: the findings from Korean industries”. Research Policy, 39(2), p. 459-483.

Litan, A., Groombridge, D., and Stevens, A. (2019). Assessing the Optimal Blockchain Technology for Your Use Case. Gartner Report, https://www.gartner.com/en/documents/3902964/assessing-the-optimal-blockchain-technology-for-your-use

Liu, G., Gao, P., Chen, F., Yu, J., and Zhang, Y. (2018). “Technological innovation systems and IT industry sustainability in China: A case study of mobile system innovation”. Telematics and Informatics, 35(5), p. 1144-1165.

Morkunas, V. J., Paschen, J., and Boon, E. (2019). “How Blockchain technologies impact your business model,” Business Horizons, Elsevier, 62(3), p. 295-306.

Malerba, F., and Orsenigo, L. (1997). “Technological regimes and sectoral patterns of innovative activities”. Industrial and corporate change, 6(1), p. 83-118.

Malerba, F., and Nelson, R. (2011). “Learning and catching up in different sectoral systems: evidence from six industries”. Industrial and corporate change, 20(6), p. 1645-1675.

Mathews, J.A. (2005). “Strategy and the crystal cycle”. California Management Review, 47, p. 6–31. Mu, Q., and Lee, K. (2005). “Knowledge diffusion, market segmentation and technological catch-up: The case of the telecommunication industry in China”. Research policy, 34(6), p. 759-783.

Saunders, M., Lewis, P., and Thornhill, A. (2007). Research methods for business students (4th ed.): London: Prentice Hall.

Shin, J. S. (2017). “Dynamic catch-up strategy, capability expansion and changing windows of opportunity in the memory industry”. Research Policy, 46(2), p. 404-416.

Tushman, M. L., and Anderson, P. (1986). “Technological discontinuities and organizational environments”. Administrative science quarterly, 439-465.

Varma, J. R. (2019). “Blockchain in finance”. Vikalpa, 44(1), p. 1-11.

Yap, X. S., and Truffer, B. (2019). “Shaping selection environments for industrial catch-up and sustainability transitions: A systemic perspective on endogenizing windows of opportunity”. Research Policy, 48(4), p. 1030-1047.

Zheng, Z., Xie, S., Dai, H., Chen, X., and Wang, H. (2017). “An overview of blockchain technology: Architecture, consensus, and future trends”. In 2017 IEEE international congress on big data (BigData congress) (pp. 557-564). IEEE.