بازآفرینی فناورانه صنعت پالایش نفت ایران، ارائه راهکارهای فناورانه برای رقابت‌پذیری

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسنده

استادیار گروه توسعۀ کس بوکار، دپارتمان مدیریت فناوری، پژوهشگاه صنعت نفت

چکیده

پالایشگاه های نفت ایران از نظر رقابت پذیری به شدت در تنگنا قرار دارند و گزینۀ اصلی برای رفع آن بازآفرینی فناورانه است. اولین گام در این راه، تعیین نیازمندی های فناورانه است. در گذشته محور اصلاحات صنعت پالایش، افزایش تولید بنزین بود؛ درحالی که تولید بنزین کشور در آینده ای نزدیک به دو برابر مصرف خواهد رسید. در این مقاله، با درنظرگرفتن تحولات فناورانه در صنعت انرژی، راهکارهایی برای بازآفرینی صنعت پالایش ایران پیشنهاد شده است. دو محور اصلی بازآفرینی صنعت پالایش نفت ایران عبارتنداز: 1. کاهش ته ماند تولیدی پالایشگاه ها و تبدیل آن ها به محصولات میان تقطیر؛ 2. کاهش سطح گوگرد ته ماند تولیدی پالایشگاه ها؛ درنتیجه فناوری های هزینۀ اثربخشِ ارتقای ته ماند (هیدروکراکینگ بستر دوغابی) به همراه ککینگ تأخیری، گزینۀ اصلی برای بازآفرینی صنعت پالایش خواهند بود. با توجه به دردسترس نبودن فناوری های هیدروکراکینگ بستر دوغابی، می توان این راهکار را با ترکیب دو فناوری ککینگ تأخیری و فناوری هیدروکراکینگ بستر ثابت (ISOMAX) موجود در پالایشگاه های نفت ایران اجرا کرد؛ بنابراین استفادۀ هم زمان از دو فناوری ککینگ تأخیری و هیدروکراکینگ بستر ثابت، ترکیبی مناسب است که قابلیت اجرا برای ارتقای ته ماند را دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Technological renewal of Iran's Oil Refining Industry, providing Technological Strategies for Competitiveness

نویسنده [English]

  • Reza Bandarian
Department of Commercialization and Business Development, Technology Management Division, Research Institute of Petroleum Industry
چکیده [English]

Iran's oil refineries have faced severe competitiveness challenges, and technical renewal is their main option. To this end, the first step is to determine the requirements of technology. While gasoline production in Iran will soon double the consumption, the main focus of refining industry reforms has been on increasing gasoline production. The paper offers solutions to regenerate Iran's refining industry in light of recent technological transformations in the energy industry. Thus, two main areas for the Iranian oil refining sector can be considered: (1) "mining the residues of refinery and their conversion into products of distillation," and (2) "mining the sulfur level of refinery residue." As a result, cost-effective upgrades technologies (slurry hydrocracking) and delayed coking will be key options for refining domestic oil refinery. Due to the unavailability of slurry-bed hydrocracking technologies, this solution can be implemented at the Iranian Oil Refineries by combining both delayed coking and fixed bed hydrocracking (ISOMAX) technologies. Consequently, the simultaneous use of delayed coking and fixed bed hydrocracking (ISOMAX) technologies is considered a suitable and applicable residue upgrading combination.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Oil refining industry renewal
  • Technological competitiveness
  • Technological solution
  • منابع

    • بندریان، ر. (1398الف). مزیت رقابتی شرکت‌های فعال در حوزه‌ی بالادستی صنعت نفت؛ مدیریت راهبردی پژوهش و فنآوری جهت حصول به شایستگی‌های فنآورانه. اکتشاف و تولید نفت و گاز، ۱۶۴، 23-30.
    • بندریان، ر. (1398ب). تبیین ماهیت فعالیت‌های پژوهش و فناوری در شرکت‌های دارای «رقابت‌پذیری در زمینه فناوری» و «رقابت‌پذیری با منشاء فناوری» در حوزه بالادستی صنعت نفت، اکتشاف و تولید نفت و گاز، ۱۶۵، 29-39
    • توسلی، ا.، به نژاد، ب. (1396). بررسی و مقایسه تکنولوژی‌های نوین کاهش نفت کوره و ارتقاء آن به فراورده‌های سبک و میانی تقطیر از منظر اقتصادی، کنفرانس بین‌المللی دستاوردهای نوین در علوم و تکنولوژی، تهران.
    • خادم صمیمی، آ.، بریجانیان، ح.، کریمی، غ.، زارعی ابیانه، م. (1392). انتخاب بهترین فرآیندهای ارتقاء، برای ته‌ماندهای سنگین نفتی ایران، فرایند نو، 8(41)، 81-98.
    • کاظمی، ع. (1394). توسعه صنعت پالایش نفت خام ایران، کنگره راهبردی نفت و نیرو، تهران.
    • قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی. (1389). مجلس شورای اسلامی.

    -          موسوی، م.، میرجلیلی، ف. (1393). بررسی ضرورت پالایش نفت خام و تولید فرآورده‌های نفتی استراتژیک با رویکرد تکمیل زنجیره ارزش در صنایع پایین دستی و پتروشیمی (اقتصاد مقاومتی در صنایع نفت و پتروشیمی)، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.

    • همتی، ح.، ابریشمی، ح.، وطنی، ع.، نوری، م.، همتی، ع. (1394). ارزیابی اقتصادی ساخت پالایشگاه با خوراک میعانات گازی منطقه پارس جنوبی عسلویه، سومین کنفرانس بین‌المللی نفت، گاز و پتروشیمی، تهران.
    • Arora, A., Mukherjee, U. (2011). Refinery Configurations for Maximum Conversion to Middle Distillates, Annual Meeting San Antonio, Texas.

    -          BP Company. (2019). BP Statistical Review of World Energy 2019.

    https://www.bp.com › bp › global › corporate › pdfs › energy-economics

    • Cross, P.,Desrochers, P., Shimizu, H. (2013). The Economics of Petroleum Refining; Understanding the business of processing crude oil into fuels and other value added products, The Canadian Fuels Association.
    • Fuente, A., Mur, A. (2016). Investing in New Refining Technologies; Key Drivers of Successful Investments, World Petroleum Council, Competitive refining technologies Forum.
    • Gugel, J. (2019). Introducing the Refinery of the Future, Hydrocarbon Processing.
    • IHS Markit. (2019). Refinery Cost & Margin Analytics.
    • Kalinenko, (2019). Key trends and innovations in refining and petrochemicals industry, Refining and Petrochemicals.

    https://www.refiningandpetrochemicalsme.com/petrochemicals/25562-key-trends-and-innovations-in-refining-and-petrochemicals-industry

    • Lakhal, S. Y., H'Mida, S., & Islam, M. R. (2007). Green supply chain parameters for a Canadian petroleum refinery company, International journal of environmental technology and management, 7(1-2), 56-67.‏
    • Shore, J. (2014). U.S. Refineries Competitive Positions, EIA Energy Conference.
    • Sieli, G., Gupta, N. (2008). Delayed coking and LC-Fining technology — a winning combination, Digital Refining. digitalrefining.com/article/1000166
    • Speight, J. G. (2010). The refinery of the future, William Andrew.
    • Teece, D. J. (2019). China and the Reshaping of the Auto Industry: A Dynamic Capabilities Perspective, Management and Organization Review, 15(1), 177-199.‏

    -          Topco. (2015). Asia‘s Refiners Prepare for Switch to Diesel.

    http://topcoevents.com/topco/industry-news/industry-news/View.aspx?nid=5488