تأثیر سرمایه فکری بر گرایش‌های کارآفرینانه و نوآورانه: باتأکید بر نقش میانجی قابلیت‌های پویا

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه علامه طباطبائی، گروه مدیریت بازرگانی

2 کارشناس ارشد گروه مدیریت دولتی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان

3 کارشناس ارشد مدیریت اجرایی دانشگاه آزاد سنندج، مدرس دانشگاه علمی کاربردی ایلام، مرکز ایلام (پارسیان)

4 کارشناس ارشد گروه مدیریت اجرائی، دانشگاه آزاد سنندج

چکیده

هدف پژوهش حاضر، مطالعۀ تأثیر سرمایه فکری بر قابلیت‌های پویا، گرایش‌های کارآفرینانه و نوآورانه در شرکت‌های دانش‌بنیان است. همچنین در این پژوهش سعی بر بررسی نقش میانجی قابلیت‌های پویا شده است. این پژوهش از لحاظ هدف انجام، کاربردی و از نظر روش، توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری پژوهش، شرکت‌های دانش‌بنیان مستقر در پارک‌های‌ علم و فناوری استان‌ خراسان رضوی (تعداد 170 شرکت) هستند. روش نمونه‌گیری از نوع تصادفی ساده و ابزار گردآوری داده‌ها، پرسش‌نامه استاندارد است که روایی آن از سوی خبرگان و پایایی آن از طریق روش پایایی ترکیبی و آلفای کرونباخ تأیید شده است. آزمون مدل مفهومی و فرضیه‌های پژوهش با استفاده مدل‌یابی معادلات ساختاری به وسیله نرم‌افزار اسمارت پی‌ال‌اس انجام گرفته است. یافته‌ها نشان داده که سرمایه فکری بر قابلیت‌های پویا، گرایش کارآفرینانه و گرایش نوآورانه تأثیرمعناداری دارد. همچنین سرمایه فکری به‌صورت غیرمستقیم و از طریق قابلیت‌های پویا بر گرایش کارآفرینانه و گرایش نوآورانه تأثیرگذار است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Intellectual Capital on Entrepreneurial Orientation and Innovation Orientation: The Mediating Role of Dynamic Capabilities

نویسندگان [English]

  • Shahram Khalil Nezhad 1
  • Halimeh Yusefi Tabas 2
  • Emad Golmohammadi 3
  • Neshat Mohammadi 4
1 Assistant Professor, Faculty of Management & Accounting, Allameh Tabatabaii, University, Tehran, Iran
2 Msc, Department of Public Administration, University of Sistan and Baluchestan, Iran.
3 Msc, Executive Directorate, Sanandaj Azad University, Lecturer University of Applied Sciences Ilam
4 Msc, Executive Directorate, Sanandaj Azad University, Sanandaj, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study was to study the effect of Intellectual Capital on dynamic capabilities, entrepreneurial orientation and Innovation orientation in knowledge-based companies. In addition, the mediating role of dynamic capabilities was also examined. This research is an applied research in terms of its purpose and uses descriptive-correlative methodology. The statistical population of the study, knowledge societies based in science and technology parks of Khorasan Razavi Provinces (170 companies). The method of sampling in this research is simple random sampling. The data gathering tool was a standard questionnaire whose validity was confirmed by the experts and its reliability was confirmed by the Composite Reliability and Cronbach›s alpha. The conceptual model and research hypotheses were tested using Structural Equation Modeling (SEM) in Smart PLS software. Findings show that intellectual capital has a effect on dynamic capabilities, entrepreneurial orientation and innovative orientation. In addition, intellectual capital indirectly influences the entrepreneurial orientation and innovative orientation through dynamic capabilities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Innovation
  • Human Capital
  • Social Capital
  • Knowledge-Based Firms

مراجع

-منابع
افخمی اردکانی، مهدی (1394). توسعه سرمایه اجتماعی در پرتو سبک زندگی اسلامی، مدیریت سرمایه اجتماعی، دوره2، شماره 4، صفحات 565-584.
اکبری، محسن، اسماعیل‌زاده، محمد(1392). نقش قابلیت‌های پویا در خلق مزیت رقابتی، چشم‌انداز مدیریت بازرگانی، شماره15، صفحات 127-144.
بورقانی فراهانی، سهیلا، آبدارزاده، پدرام، فتوت، بنفشه(1395). اثرسرمایه‌های فکری بر نوآوری سازمانی با میانجی‌گیری مدیریت دانش و یادگیری سازمانی در رسانه‌های نوشتاری، پژوهش‌های مدیریت منابع سازمانی، دوره6، شمار1، صفحات 23-48.
چوپانی، حیدر، زارع‌خلیلی، مجتبی، قاسمی، عقیل، غلام‌زاده، حجت(1391). بررسی رابطه بین سرمایه فکری و نوآوری سازمانی(مطالعه موردی: شرکت سهامی بیمه توسعه)،  ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، دوره دوم، شماره 1، صفحات 27-58.
دهدشتی شاهرخ،زهره، بیابانی،حسن(1393). مدل جهت‌گیری استراتژیک شرکت با استفاده از تکنینک دلفی، پژوهش‌های مدیریت راهبردی، سال بیستم، شماره54، صفحات 9-35.
دهقانان، حامد، هرندی، عطاءالله (1393). بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر عملکرد نوآورانه: با تأکید بر نقش میانجی انتقال دانش(مطالعه موردی شرکت‌های دانش بنیان ایرانی فعال در حوزۀفناوری اطلاعات)، مدیریت نوآوری، سال سوم، شماره1، صفحات1-22.
دیانتی دیلمی، زهرا (1391). تأثیر سرمایه فکری بر حسابداری شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، حسابداری مدیریت، سال پنجم، شماره 14، صفحات85-99.
رحیم‌نیا، فریبرز، سجاد، عاطفه (1394). تأثیرجهت‌گیری‌های راهبردی برعملکردشرکت‌های مستقر در پارک علم و فناوری خراسان بواسطه نوآوری سازمانی،  مدیریت نوآوری، سال چهارم، شماره 2، صفحات 87-114.
رضوانی، مهران، طغرایی،محمدتقی(1390). نقش‌آفرینی سرمایه‌اجتماعی سازمانی در گرایش به نوآوری سازمانی در شرکت های دانش بنیان(موردمطالعه: شرکت‌های مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران)، پژوهشنامه مدیریت تحول، سال سوم، شماره6، صص28-53.
سلطانیه، فرزاد، حاجی‌پور، بهمن(1393). بررسی تأثیر قابلیت‌های پویا بر قابلیت‌های نوآوری با استفاده از تکنیک مدلیابی معادلات ساختاری در صنایع غذایی،  مهندسی تصمیم، شماره1، صفحات129-165.
صالحی، علی، دانایی‌فرد، حسن(1394). بررسی نقش تسهیم دانش در رابطه میان اجزای سرمایه‌های فکری و رفتار نوآورانه، پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، دوره5، شماره1، صفحات1-20.
طوطی‌فر طهران‌پور، محمدمهدی، ضیاء، بابک(1393). تأثیر سرمایه فکری برنوآوری کسب‌وکارهای کوچک ورزشی استان تهران، توسعه کارآفرینی، دوره7، شماره 2، صفحات 231-245.
عباس‌زاده، حسن، درویش، حسن، الوانی، سیدمهدی و صالحی‌صدقیانی، جمشید(1390). الگوی استراتژی گرایش به کارآفرینی در نظام بانکی ایران.  مطالعات مدیریت راهبردی، شماره7، صفحات99-116.
قاضی‌نوری، سید سروش، بامداد صوفی، جهانیار، ردائی، نیلوفر(1395). بررسی رفتار و عملکرد شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی با رویکرد تکسونومی،  مدیریت توسعه و فناوری، دوره چهارم، شماره2، صفحات 9-32.
کلر، اسکات، پرایس، کولین(1393). فراتر از عملکرد، سازمان‌های برتر چگونه بالاترین مزیت رقابتی را خلق می‌کنند؟،  ترجمه رضا صادق، آریانا قلم، تهران.
محسنین، شهریار، اسفیدانی، رحیم (1393).  معادلات ساختاری مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزئی به کمک نرم‌افزار SMART- PLS.، موسسه کتاب مهربان نشر، چاپ اول. تهران.
مهدی‌وند، میرمحسن، زالی، محمدرضا (1390).  تأثیر سرمایه فکری بر گرایش کارآفرینانه و عملکرد سازمانی در کسب و کارهای نانو،  توسعه کارآفرینی، سال چهارم، شماره14، صفحات 47-66.
نقی‌زاده، محمد، سیدنقوی، میرعلی، احسانی، راضیه (1392). تأثیر قابلیت های پویا بر توانمندی نوآوری محصول در بنگاه‌های بخش دارویی ایران، مدیریت نوآوری، سال دوم. شماره3، صفحات 27-51.
Chin, W., W, 1998, Overview of the PLS Method.Available at: http://discnt.cba.uh.edu/chin/ PLSINTRO.HTM. 1-3.
Chen, J., Zhu, Z. & Xie, H. Y, 2004, Measuring Intellectual Capital: A new Model and Empirical Study, Journal of Intellectual Capital, 5(1),pp195-212.
Ellonen, H., Wikstr_m, P.,Jantunen, A, 2009, Linking Dynamic Capability portfolios and innovation outcomes, technovation, 29(11), 753-762.
Hsu, L.C., Wang, C.H, 2012, “Clarifying the effect of intellectual capital on performance: the mediating role of dynamic capability”, British Journal of Management, Vol. 23 No. 2, pp. 179-205.
Kong, E, 2007, The strategic importance of intellectual capital in the non-profit sector, Journal of Intellectual Capital, Vol. 8 No. 4,pp, 721-731.
Mačerinskienė, I., Aleknavičiūtė, G, 2011, The evaluation of intellectual capital influence on entrepreneurship, Journal of Economics and Management, 16,pp. 558-566.
 Pizarro, I., Real, J., Dolores, M., 2009, “The role of entrepreneurial culture and human capital in innovation”, Department of Business Administration,Universidad Pablo de Olavide.
Pew Tong, H, Plowman, D & Hancock, Phil, 2007, "IntellectualCapital and Financial Returns of Companies", Journal of Intellectual Capital, No. 1, PP. 76-95.
Singh, k., 2008, Relationship between learning organization and transformational leadership: banking organizations in India, International Journal of Business and Management Science, 1(1),pp. 97-111.
Singh, B., Rao, M.K., 2016, Effect of intellectual capital on dynamic capabilities, Journal of Organizational Change Management, Vol. 29.No 2. pp. 129 – 149.
Ritala, P., Henttonen, K., Saloja¨rvi, H., Sainio, L. M., Saarenketo, S,  2013, Gone fishing for knowledge? The effect of strategic orientations on the scope of open knowledge search, Baltic Journal of Management, Vol. 8 No. 3, pp. 328-348.
Rodrigo-Alarcon, J., García-Villaverde, P. M., Ruiz-Ortega, M . J., & Parra-Requena, G, 2017, From social capital to entrepreneurial orientation: The mediating role of dynamic capabilities, European Management Journal, http://dx.doi.org/10.1016/j.emj.2017.02.006
Teece, D. J., Pisano, G., and Shuen, A., 1997, Dynamic capabilities and strategic management. Strategic Management Journal, 18 (7), pp.509-533.   
Theodosiou, M., Kehagias, J., & Katsikea, E, 2012, Strategic orientations, marketing capabilities and firm performance: An empirical investigation in the context of frontline managers in service organizations, Industrial Marketing Management,doi:10.1016/j.indmarman.2012.01.001
Wetzels, M., Odekerken-schroder, G., & Van Oppen, C, 2009, Using PLS path modeling for assessing hierarchical construct models: Guidelines and empirical illustration, MIS quarterly, 33(1), 177.
Yadollahi Farsi, J., Rezazadeh, A., & Dehghan Najmabadi, A, 2013, Social Capital And Organizational Innovation: The Mediating Effect of Entrepreneurial Orientation, Journal of Community Positive Practices, XIII(2).pp.22-40.
Zhou, K. Z. Gao, G. Y., Yang, Z., & Zhou, N,2005,  Developing strategic orientation in China: antecedents and consequences of market and innovation orientations, Journal of Business Research ,58, pp. 1049-1058. doi:10.1016/j.jbusres.2004.02.003
Zollo, M., & Winter, S. G, 2002, "Deliberate learning and the evolution of dynamic capabilities", Organization science, 13 (3), 339-351.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 05 شهریور 1398
  • تاریخ پذیرش: 13 آبان 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار