بررسی تحلیلی سیاست‌ها و برنامه‌های اصلاح الگوی مصرف و تاثیر اجرای آنها بر شدت انرژی در ایران

نوع مقاله : مقاله مروری

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، دانشکدۀ کارآفرینی

2 عضو هیئت علمی مؤسسۀ مطالعات بین المللی انرژی

چکیده

لزوم مدیریت مصرف انرژی در طرف عرضه و تقاضای انرژی و تأثیر آن در ارتقای کارایی انرژی بر کسی پوشیده نیست و فاصلۀ شاخص های مهم ارزیابی مصرف انرژی در کشوری مانند ایران با سطح استاندارد جهانی خود مبیّن این موضوع است. در این میان، اعمال سیاست هایی که رفتار مصرف کنندۀ نهایی را اصلاح کند از اهمیت ویژه ای برخوردار است. قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی یکی از مهم ترین قوانینی است که شامل سیاست ها و برنامه های غیرقیمتی است که اعمال آن نقش بسزایی در افزایش کارایی سیستم انرژی، کاهش میزان مصرف انرژی و کاهش آلودگی دارد. در مقالۀ حاضر، جایگاه ایران از نظر میزان شدت انرژی و روند تغییرات آن در جهان، الزامات اجرایی قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی، ابعاد و رویکردهای اجرایی این قانون با هدف کاهش شدت انرژی به تفصیل بررسی شده است. در پایان، تأثیر تحقق کامل این قانون بر شدت مصرف انرژی ارائه شده است. به عنوان یک نتیجۀ اساسی، اصلاح الگوی مصرف انرژی در بخش های مختلف، ارتقای سطح فناوری های حوزۀ انرژی و اعمال راهکارهای تشویقی و تنبیهی پیش بینی شده در قانون مذکور می تواند تأثیر چشمگیری در کاهش شدت انرژی کشور داشته باشد و به افزایش بهره وری کمک کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analytical Review on Energy Consumption Pattern Policies and Plans Effect on the Energy Intensity of Iran

نویسندگان [English]

  • Ali Mobini Dehkordi 1
  • Hamed Houri Jafari 2
1 Tehran University
2 Faculty Member of IIES
چکیده [English]

Generally, the necessity of energy supply and demand management cannot be overlooked in energy efficiency improvement, and in many inefficient systems like the energy system of Iran the important energy indexes and their gap from the standard level imply this issue. Meanwhile, Applying policies that can change end-user behavior is of a particular importance; the law on reforming energy consumption pattern is one of the main rules including policies and plans which are running to improve energy efficiency, energy consumption and reducing greenhouse gas emissions . In the present article, at first, the status of Iran in the world in terms of the energy intensity index is analyzed in detail, and then the requirements of the law on reforming energy consumption pattern, and the dimensions and executive approaches of the law to decline the energy intensity are reviewed. As a main result of this survey, the need to amend the pattern of energy consumption in different sectors, promoting energy technologies and applying the incentive and disincentive measures envisaged in the foresaid law can have a significant impact on reducing the energy intensity of the country and help to boost the economy and increase productivity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Energy System
  • Energy Intensity
  • the Law on Reforming Energy Consumption Pattern
  • energy efficiency
منابع
حوری جعفری، حامد، وکیلی، علی، دودابی‎نژاد، امیر و عرب، قاسم (1395). سازوکار‏های قانونی، فنی و اجرایی شرکت‏های خدمات انرژی. تهران: انتشارات هزارۀ سوم اندیشه.
سند ملی راهبرد انرژی کشور، مصوب شورای انرژی مورخ 23/1/1395. 
سیاست‏های کلی اصلاح الگوی مصرف، ابلاغی مقام معظم رهبری، 14/4/1389.
قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی، مصوبۀ شمارۀ 1770 مورخ 4/12/1389 مجلس شورای اسلامی. 
مبینی دهکردی، علی و حوری جعفری، حامد (1389). «اهمیت و لزوم اجرای طرح جامع انرژی کشور با رویکرد اصلاح الگوی مصرف انرژی». مجلۀ مطالعات اقتصاد انرژی، 5(19)، 77-101.
مؤسسۀ مطالعات بین‏المللی انرژی (1394). ترازنامۀ هیدروکربوری کشور. وزارت نفت.
 
Ang, C. P., Toper, B. and Gambhir, A. (2016). “Financial impacts of UK's energy and climate change policies on commercial and industrial businesses”. Energy Policy, 91, 273-286.
Cai, B. and Zhang, L. (2014). “Urban CO2 emissions in China: Spatial boundary and performance comparison”. Energy Policy, 66, 557-567.
Cai, W., Liu, F., Xie, J. and Zhou, X. (2017). “An energy management approach for the mechanical manufacturing industry through developing a multi-objective energy benchmark”. Energy Conversion and Management, 132, 361-371.
Chen, W. M., Kim, H. and Yamaguchi, H. (2014). “Renewable energy in eastern Asia: Renewable energy policy review and comparative SWOT analysis for promoting renewable energy in Japan, South Korea, and Taiwan”. Energy Policy, 74, 319-329.
Collado, R. R. and Díaz, M. T. S. (2017). “Analysis of energy end-use efficiency policy in Spain”. Energy Policy, 101, 436-446.
Färe, R., Grosskopf, S. and Pasurka, C. A. (2014). “Potential gains from trading bad outputs: The case of US electric power plants”. Resource and Energy Economics, 36(1), 99-112.
Griffiths, S. (2017). “A review and assessment of energy policy in the Middle East and North Africa region”. Energy Policy, 102, 249-269.
Hirst, E. (1991). “Improving energy efficiency in the USA: the federal role”. Energy Policy, 19(6), 567-577.
International Energy Agency (2016). Key World Energy Statistics.
Munasinghe, M. (1992). “Efficient management of the power sector in developing countries”. Energy Policy, 20(2), 94-103.
Omid, M., Ghojabeige, F., Delshad, M. and Ahmadi, H. (2011). “Energy use pattern and benchmarking of selected greenhouses in Iran using data envelopment analysis”. Energy conversion and management, 52(1), 153-162.
Ramachandra, T. V., Subramanian, D. K., Joshi, N. V., Gunaga, S. V. and Harikantra, R. B. (2000). “Domestic energy consumption patterns in Uttara Kannada district, Karnataka state, India”. Energy Conversion and Management, 41(8), 775-831.
Tanaka, K. (2011). “Review of policies and measures for energy efficiency in industry sector”. Energy policy, 39(10), 6532-6550.
Tylock, S. M., Seager, T. P., Snell, J., Bennett, E. R. and Sweet, D. (2012). “Energy management under policy and technology uncertainty”. Energy Policy, 47, 156-163.
Vanderschuren, M., Lane, T. E. and Korver, W. (2010). “Managing energy demand through transport policy: What can South Africa learn from Europe?”. Energy Policy, 38(2), 826-831.
Zadeh, S. S. (2007). “An energy efficiency plan for the Iranian building sub-sector”. Energy Policy, 35(2), 1164-1171.