مروری بر الگوهای توسعۀ روابط دانشگاه، صنعت و دولت در جهت ارتقای نوآوری

نویسنده

استادیار مهندسی صنایع - مدیریت سیستم و بهره وری دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری

چکیده

با توجه به اهمیت چشمگیر تعاملات منسجم و هم افزایی ارکان سه گانۀ دانشگاه- صنعت- دولت، در این پژوهش الگوهای توسعۀ ارتباطات این سه رکن، به عنوان هستۀ نوآوری در سیستم ملی نوآوری، بررسی شده است. بدین منظور، ضمن بررسی پژوهش های معتبر ملی و بین المللی، تلاش شده است که با پرداختن به مفاهیم اصلی و سیر تاریخی موضوع پژوهش زمینۀ آشنایی بیشتر پژوهشگران حوزۀ سیاست علم، فناوری و نوآوری با این مقولات فراهم شود. بر این اساس ابتدا گونه های مختلف مارپیچ سه جانبه، چهارجانبه، پنج و چندجانبه تبیین شده و علاوه بر معرفی پژوهش های شاخص از آستانۀ مباحث و ادبیات پژوهشی این حوزه گزارشی به دست داده شده است. ازآنجاکه در حوزۀ مطالعات تریپل هلیکس دو رویکرد کمّی و کیفی وجود دارد و با توجه به امکان انتشار بیشتر پژوهش های کمّی در مجلات معتبر بین المللی، بررسی کیفی این عرصه از زاویۀ الگوی تریپل هلیکس کمتر مدنظر قرار گرفته است؛ از همین رو، نظر به وجود منابع کافی برای یادگیری رویکردهای کمّی و محاسباتی این حوزه، در پژوهش حاضر بر توصیف پژوهش ها و مطالعات کیفی تمرکز شده و در پایان پیشنهادهایی برای پژوهشگران ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An overview of the patterns of development of university, industry and government relations to promote innovation

نویسنده [English]

  • Hamidreza Zarghami
منابع
باقری، سید کامران (1382). «بررسی حلقه‎های مفقودۀ ارتباط دولت، دانشگاه و صنعت در ایران بر اساس رویکرد سیستم نوآوری». منتشرشده در مجموعه ‌مقالات هفتمین کنگرۀ سراسری همکاریهای دولت، دانشگاه و صنعت: برای توسعۀ ملی، اصفهان: دانش‎پژوهان برین. ص 87-100.
باقری‎نژاد، جعفر(1382). «سیستم نوآوری ملی، بستر مناسب توسعۀ فناوری». منتشر شده در مجموعه ‌مقالات هفتمین کنگرۀ سراسری همکاری‌های دولت، دانشگاه و صنعت: برای توسعه ملی،. اصفهان: دانش‎پژوهان برین. ص 251- 264.
جعفری، مصطفی، اخوان، پیمان، ضرغامی، حمیدرضا (1394). «سنجش تعاملات دانشگاه، صنعت و دولت در مقالات علمی بخش نانو با رویکرد مدل تریپل هلیکس». تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی, 49(3): 393-411.
خوراسگانی، ع. ر.، قاسمی، و.، ربانی، ر.، سده، م. ا. و افقی، ن. (1390). «تحلیل جامعه‎شناختی شیوه‎های تولید علم؛ تأملی در رویکردهای نوین». تحقیقات فرهنگی، 16(4).
رشید حاجی خواجه‌لو، صالح و حسام‎پور، ابوذر (1390). «به‌سوی پارادایمی جدید از علم: تأملی انتقادی در باب ماهیت فراعلمی الگوی دوم تولید علم»، دوفصلنامۀ راهبرد فرهنگ، تابستان و پاییز، شمارۀ 14 و 15، ص 165-181.
صمدی میارکلائی، حمزه و صمدی میارکلائی، حسین (1392). «نظریه‎ها و الگوهای ارتباط میان دانشگاه‎ها و صنعت در اقتصاد دانش‌بنیان»، مجلۀ رشد فناوری، شمارۀ 25، ص 59-69.
ضرغامی، حمیدرضا (1395). «ارائۀ مدل انسجام ارکان مارپیچ سه‌جانبه در فرایند نوآوری مبتنی بر TRIZ (مطالعۀ موردی: فناوری نانو)». رسالۀ دکتری مهندسی صنایع – مدیریت سیستم و بهره‎وری، دانشگاه علم و صنعت ایران.
ضرغامی، حمیدرضا، اخوان، پیمان، جعفری، مصطفی (1394). «سنجش تعاملات و همکاری‌های فناورانه و دانشی با سازوکارها و ابزارهای ‏مدل تریپل هلیکس (بررسی موردی: مقالات ‏ISI‏ نانوی ایران)‏»، فصلنامۀ مدیریت توسعۀ فناوری، دورۀ 3، شمارۀ 2، پاییز، ص 55-79.
کریمیان اقبال، مصطفی (1382). «ایجاد پارک‎های فناوری در مجاورت دانشگاه‎ها، فرصت‎ها و چالش‎ها». منتشرشده در مجموعه مقالات هفتمین کنگرۀ سراسری همکاریهای دولت، دانشگاه و صنعت: برای توسعۀ ملی، اصفهان: دانش‎پژوهان برین. ص 57-72.
هیرش، ورنر زد، وبر، لوک ای (1381). چالشهای فراروی آموزش عالی در هزارۀ سوم، ترجمۀ رضا یوسفیان املشی، تهران: انتشارات دانشگاه امام حسین (ع)، چاپ اول.
Carayannis, E. G. and Campbell, D. F. (2006). Knowledge creation, diffusion, and use in innovation networks and knowledge clusters: a comparative systems approach across the United States, Europe, and Asia. Greenwood Publishing Group.
Carayannis, E.G, and Campbell, D. J. (2012). Mode 3 Knowledge Production in Quadruple Helix Innovation Systems Mode 3 Knowledge Production in Quadruple Helix Innovation Systems (Vol. 7, pp. 1-63). Springer New York.
Carayannis, E., and Campbell, D. J. (2015). Art and Artistic Research in Quadruple and Quintuple Helix Innovation Systems. In G. Bast, E. G. Carayannis and  D. F. J. Campbell (Eds.), Arts, Research, Innovation and Society (pp. 29-51): Springer International Publishing.
Carayannis, E., Barth, T., and Campbell, D. (2012). "The Quintuple Helix innovation model: global warming as a challenge and driver for innovation". Journal of Innovation and Entrepreneurship, 1(1), 1-12. doi: 10.1186/2192-5372-1-2
Carayannis, EG, and Campbell, DFJ (2010). "Triple Helix, Quadruple Helix and Quintuple Helix and how do knowledge, innovation and the environment relate to each other? A proposed framework for a trans-disciplinary analysis of sustainable development and social ecology." International Journal of Social Ecology and Sustainable Development, 1(1), 41–69.
Cooke, P., Uranga, M. and Etxebarria, G. (1997), Regional innovation systems: institutional and organizational dimensions, Research Policy, Vol. 26 Nos 4/5, pp. 475-91.
Dzisah, J., and Etzkowitz, H. (2008). "The renewal of the African university: towards a triple helix development model for Ethiopia. Paper presented at the Transforming University-Industry-Government Relations in Ethiopia, Proceedings of Ethiopia Triple Helix", Conference, IKED, Addis Ababa.
Edquist, C. (1997), Systems of innovation approaches – their emergence and characteristics, in Edquist, C. (Ed.), Systems of Innovation: Technologies, Institutions and Organizations, Chapter 1, Printer, London, pp. 1-35.
Etzkowitz, H. (2003). "Innovation in innovation: The triple helix of university-industry-government relations". Social science information, 42(3), 293-337.
Etzkowitz, H., and Leydesdorff, L. (1995). The Triple Helix--University-industry-government relations: A laboratory for knowledge based economic development. Easst Review, 14(1), 14-19.
Etzkowitz, H., and Leydesdorff, L. (2000). The dynamics of innovation: from National Systems and “Mode 2” to a Triple Helix of university–industry–government relations. Research Policy, 29(2), 109-123. doi: http://dx.doi.org/10.1016/S0048-7333(99)00055-4.
Gibbons, M. Camille, L and Helga Nowotny. (1994). The New Production of Knowledge: The Dynamics of Science and Research in Contemporary Societies. London. Sage Publications.
Gray, M. (2008). "Knowledge production in social work: The ‘gold standard’of mode 2?" Paper presented at the 34th Biannual Congress of the International Association of Schools of Social Work (IASSW) Transcending Global-Local Divides, Durban, South Africa.
Gulbrandsen, M., and Langfeldt, L. (2004). In search of ‘Mode 2’: The nature of knowledge production in Norway. Minerva, 42(3), 237-250.
Hagen, R. (2002). "Globalization, university transformation and economic regeneration: a UK case study of public/private sector partnership". International Journal of Public Sector Management, 15(3), 204-218.
Kjørstad, M. (2008). Opening the Black Box—Mobilizing Practical Knowledge in Social Research Methodological Reflections based on a Study of Social Work Practice. Qualitative Social Work, 7(2), 143-161.
Kuratko, Donald F. and Hodgetts, Richard M. (2001). Entrepreneurship: Acontemporary approach, 5th Ed., Harcourt College Publisher
Leydesdorff, L. (2012). "The Triple Helix, Quadruple Helix, …, and an N-Tuple of Helices: Explanatory Models for Analyzing the Knowledge-Based Economy?" Journal of the Knowledge Economy, 3(1), 25-35. doi: 10.1007/s13132-011-0049-4
Leydesdorff, L., and Etzkowitz, H. (1996). Emergence of a Triple Helix of university—industry—government relations. Science and Public Policy, 23(5), 279-286.
Leydesdorff, L., and Etzkowitz, H. (2003). Can ‘the public’be considered as a fourth helix in university-industry-government relations? Report on the Fourth Triple Helix Conference, 2002. Science and Public Policy, 30(1), 55-61.
Leydesdorff, L., Perevodchikov, E., and Uvarov, A. (2014). Measuring triple-helix synergy in the Russian innovation systems at regional, provincial, and national levels. Journal of the Association for Information Science and Technology, n/a-n/a. doi: 10.1002/asi.23258
Liu, Y. and Q. Huang, University capability as a micro-foundation for the Triple Helix model: The case of China. Technovation, 2018.
Lundvall, B.-A. (1992), National Systems of Innovation – Towards a Theory of Innovation and Interactive Learning, London: Printer
Mêgnigbêto, E. (2014). Efficiency, unused capacity and transmission power as indicators of the Triple Helix of university–industry–government relationships. Journal of Informetrics, 8(1), 284-294. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.joi.2013.12.009
Moravec, J. W. (2007). A new paradigm of knowledge production in Minnesota Higher Education: A Delphi study: ProQuest.
Natário, M. M., Couto, J. P. A., and Almeida, C. F. R. d. (2012). "The triple helix model and dynamics of innovation: a case study". Journal of Knowledge-based Innovation in China, 4(1), 36-54. doi: 10.1108/17561411211208758
Nowotny, H. (2006). "Real science is excellent science–how to interpret post-academic science, Mode 2 and the ERC". Journal of Science Communication, 5(4), 1-3.
Nowotny, H., Scott, P., and Gibbons, M. (2003). Introduction:Mode 2'revisited: The new production of knowledge. Minerva, 41(3), 179-194.
Prainsack, B. (2012). Elias G. Carayannis and David F. J. Campbell, Mode 3 Knowledge Production in Quadruple Helix Innovation Systems: 21st-Century Democracy, Innovation, and Entrepreneurship for Development. Minerva, 50(1), 139-142. doi: 10.1007/s11024-012-9194-6
Ryan, P., W. Geoghegan, and R. Hilliard (2018). The microfoundations of firms’ explorative innovation capabilities within the triple helix framework. Technovation.
Villarreal, O., and Calvo, N. (2015). "From the Triple Helix model to the Global Open Innovation model: A case study based on international cooperation for innovation in Dominican Republic". Journal of Engineering and Technology Management, 35(0), 71-92. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.jengtecman.2014.10.002.
Zhang, Y., Zhou, X., Porter, A., and Vicente Gomila, J. (2014). How to combine term clumping and technology roadmapping for newly emerging science & technology competitive intelligence: “problem & solution” pattern based semantic TRIZ tool and case study. Scientometrics, 1-15. doi: 10.1007/s11192-014-1262-2
Zhang, Y., Zhou, X., Porter, A., Gomila, J. V., and Yan, A. (2014). Triple Helix innovation in China’s dye-sensitized solar cell industry: hybrid methods with semantic TRIZ and technology roadmapping. Scientometrics, 99(1), 55-75. doi: 10.1007/s11192-013-1090-9