مقالات مباحثه‌ای گهگاه در مورد موضوعات چالشی منتشر می‌شوند؛ موضوعاتی که دیدگاه‌های متفاوت و گاه متعارضی درباره آنها وجود دارد. مقالات بحث و گفتگو به طور گسترده برای متخصصان در جامعه تحقیقاتی و سیاستگذاری منتشر می‌شود. ساختار این گونه مقالات به موضوع بستگی دارد، بنابراین نمی‌توان قالب از قبل طراحی شده برای این سبک مقالات داشت. با این حال، رایج‌ترین طرح کلی مقالات مباحثه‌ای شامل موارد زیر است:
ساختار استدلالی می تواند مبتنی بر الگوهای برهان تولمین، برهان راجریان، و استدلال کلاسیک یا ارسطویی ارائه شود. انتخاب هر یک از این استدلال‌ها بستگی به موقعیت و مخاطب مقالات دارد.
این نوع ساختار را می‌توان ساختار استاندارد این نوع مقالات دانست. شما با مقدمه‌ای از بحث و بیان اندیشه خود در مورد موضوع شروع می‌کنید، سپس دیدگاه مخالف را مورد خطاب قرار می‌دهید و نقطه به نقطه آن را رد می‌کنید، در ادامه اندیشه خود را در قالب یک نظر منسجم با همه ابعاد لازم ارائه می‌دهید، سپس استدلال‌هایی را می‌نویسید که ثابت می‌کند حق با شماست و با نتیجه‌گیری پایان می‌دهید.
روش استدلال راجری
استدلال راجری برای زمانی است که شما تمامی دیدگاه‌ها حول موضوع را می‌شناسید و می‌توانید همگی را توامان پوشش دهید. شما می‌توانید دیدگاه‌های مختلف را درک کرده و با یکدیگر آتشی دهید و وفاق و اجماعی بین آنها ایجاد کنید. در این صورت، ابتدا نظرات مخالف را معرفی کنید، مزایا و معایب آنها را فهرست کنید، تصدیق کنید که هر دیدگاهی مزایای خود را دارد، اما دیدگاهی برتر از نظر خود را تببین کنید، سپس تمام شواهد را در راستای تایید آن دیدگاه، تجزیه و تحلیل کنید و توصیه‌های خود را ارائه دهید.
روش استدلال تولمین
اگر ترجیح می‌دهید صرفاً یکی از چندین ادعای متضارب را انتخاب کنید و در اعماق آن کنکاش کنید، می‌توانید از این مدل استفاده کنید. این روش، هر استدلال را مشتکل از شش بخش می‌داند: ادعا، دلایل، حکم (نتیجه‌گیری)، پشتوانه، شرایطی که ادعا تحت آن شرایط برقرار است، و شرایطی که ادعا تحت آن شرایط برقرار نیست. بنابراین، استدلال اصلی خود را معرفی کنید – که می‌تواند ناظر بر یک واقعیت، یک تعریف، یک رابطه علّی و معلولی، یک ارزش یا یک سیاست باشد- حقایق و شواهد پشتیبان (مبنا) برای استدلال خود بیابید، سپس پیوند بین استدلال و شواهد و نیز با حکم (نتیجه‌گیری) را نشان دهید، در نهایت با شواهد مکمل (پشتیبان) از آن حمایت کنید. همچنین بپذیرید که شرایطی وجود دارد که ادعای شما درست نیست و آن شرایط عدم برقراری استدلال خود را تبیین کنید. در نهایت از دیدگاه معتبر دیگر (واجد شرایط)، به دیدگاه‌های مخالف بپردازید (ابطال).