ارزیابی عوامل موفقیت شرکت‌های دانش‌بنیان پارک علم وفناوری فارس با رویکرد مدل‌سازی معادلات ساختاری

کشاورز, سهیلا; یعقوبی, نورمحمد; دقتی, عادله

ارزیابی عوامل موفقیت شرکت‌های دانش‌بنیان پارک علم وفناوری فارس با رویکرد مدل‌سازی معادلات ساختاری

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

¹ گروه آموزشی کارآفرینی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان

² استاد گروه آموزشی مدیریت، دانشگاه سیستان و بلوچستان

³ گروه آموزشی مدیریت، دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

درپژوهش پیش‌رو، به سنجش و رتبه‌بندی پیشران‌های موفقیت شرکت‌های دانش‌بنیان مستقر در پارک‌ علم و فناوری فارس پرداخته شده است. این پژوهش از نظر هدف، جزو تحقیقات توصیفی، پیمایشی و همبستگی است و به لحاظ تقسیم‌بندی بر مبنای نتیجه و کاربرد، پژوهشی کاربردی به شمار می‌آید. جامعه آماری پژوهش برای پرسشنامه شماره 1، شامل تمامی خبرگان و مدیران شرکت‌های دانش‌بنیان در پارک علم وفناوری فارس به تعداد 135 نفر می‌باشد. همچنین به‌منظور اولویت‌بندی ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخص‌های پیشران‌های موفقیت شرکت‌های دانش‌بنیان، پرسشنامه شماره 2 طراحی شد که برای استفاده از تحلیل سلسله مراتبی، مدیران عالی شرکت‌های دانش‌بنیان به‌عنوان جامعه نمونه انتخاب شدند. برای تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از تحلیل عاملی تأییدی و الگوسازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار SMART PLS، نسخه 2 و به‌منظور اولویت‌بندی ابعاد و مؤلفه‌ها، از روش تحلیل سلسله مراتبی با استفاده از نرم‌افزار Expert choice استفاده‌شده است. نتایج نشان می‌دهد تمامی شاخص‌های شناسایی شده بر موفقیت شرکت‌های دانش‌بنیان پارک علم وفناوری فارس تأثیرگذار است و بعد سازمانی به‌عنوان مهم‌ترین بعد شناخته‌شده است و ابعاد محیطی و فردی به ترتیب در رتبه‌های دوم و سوم قرار دارند. از میان 7 مؤلفه پیشران‌های موفقیت شرکت‌های دانش‌بنیان، فرهنگ‌سازمانی به‌عنوان مهم‌ترین مؤلفه شناخته‌شده است و پس‌ازآن به ترتیب مؤلفه‌های توانمندی سازمانی، سازوکارهای حمایتی، خط‌مشی سازمانی، ویژگی‌های شخصیتی، زیرساخت‌های محیطی و ویژگی‌های جمعیت شناختی در اولویت‌های بعدی قرارگرفته‌اند. زیرساخت‌های مرتبط با فناوری اطلاعات (نرم‌افزار، سخت‌افزار، شبکه و مغزافزار)، ثبت اختراع و مالکیت فکری، سیاست‌های پشتیبان دولت در بین شاخص‌های مدل رتبه‌های اول تا سوم را دارا می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.24767220.1400.11.1.10.8

عنوان مقاله [English]

Evaluation Of Success Factors of Knowledge-Based Companies of Fars’ Science and Technology Park Using Structural Equation Modeling

نویسندگان [English]

Soheila Keshavarz ¹
Noormohammad Yaghoubi ²
Adele Deghati ³

¹ Department of Entrepreneurship, Faculty of Management and Economics, Sistan and Baluchestan University

² Professor, Department of Management, Sistan and Baluchestan University

³ Department of Management, Sistan and Baluchestan University

چکیده [English]

The present research measures and ranks the success drivers of knowledge-based companies located in Fars' Science and Technology Park. The research was descriptive, correlational and applied. The statistical population for the first questionnaire was comprised of all experts and managers of knowledge-based businesses in Fars Science and Technology Park, a total of 135 individuals. n order to prioritize the dimensions, components, and indicators of the successful knowledge-based companies, the second questionnaire was designed, with the top managers of the companies serving as the sample population for hierarchical analysis. Confirmatory factor analysis and structural equation modelling (SEM) with SMART PLS software were used to analyze the data. The method of hierarchical analysis was used to prioritize dimensions and components using Expert Choice software. The findings indicate that all identified indicators had an effect on the success of the companies, with the organizational dimension ranked as the most critical, followed by the environmental and individual dimensions. Among the seven components, organizational culture was ranked first, followed by organizational capability, support mechanisms, organizational policy, personality traits, environmental infrastructure, and demographic characteristics. Information technology infrastructure (software, hardware, network, and brain), patents and intellectual property, and government support policies were among the top to third-ranked model indicators.

کلیدواژه‌ها [English]

Knowledge-Based Companies
Science and Technology Park
Fars Province
Success Motivators
Structural Equation Modeling

مراجع

اسماعیلپور، ر.، سلیمانی، ر.، اکبری، م و ابراهیمپور، م. (1399). طراحی الگوی راهبردی بینالمللیسازی شرکتهای دانشبنیان ایرانی، مجله مدیریت کسب وکارهای بینالملل، 3 (1)، 83- 108.
اکبرزاده، ن و شفیع زاده ا. (1391). بررسی نقش دولت در بهبود روند ایجاد و توسعه کسب وکارهای دانش بنیان، فصلنامه تخصصی پارک ها و مراکز رشد، سال نهم، شماره 33، 46-53.
امینی، ع. ر و فتاحی، ح. ر. (1397). طراحی الگوی بینالمللیسازی بنگاههای کوچک و متوسط در شرکتهای دانشبنیان مبتنی بر نانو، فصلنامه مدیریت بازرگانی، 10 (3)، 583- 603.
آقاموسی طهرانی، م.، سرداری، ا و کرمپور، ع. ا. (1395). شناسایی عوامل تسهیلکننده مؤثر بر صادرات کالاهای فناورمحور، پژوهشهای مدیریت در ایران، 20 (4)، 22-1.
بابا خانیان، م. (1393). شناسایی عوامل زمینهای مؤثر بر راهاندازی شرکتهای زایشی مطالعه موردی: شرکتهای زایشی مستقر در پارک‌های علم وفناوری استان تهران، کنفرانس ملی رویکردهای نوین در مدیریت کسب وکار، تبریز، دانشگاه تبریز و سازمان مدیریت صنعتی.
تاری، م.، مرادی، م. و ابراهیم پور، م. (1394). بررسی عوامل مؤثر بر رشد و موفقیت شرکتهای دانشبنیان، فصلنامه رشد فناوری، سال دوازدهم، شماره 45.
ترکیان تبار، م.، محمداسماعیل، ص. و نوشین فرد، ف. (1395). بررسی عوامل موثر بر تجاریسازی نتایج تحقیقات علمی در شرکتهای دانشبنیان ایران، تعامل انسان و اطلاعات، جلد 3، شماره 3.
خیاطیان، م. ص.، الیاسی، م. و طباطبائیان، س. ح. (1395). الگوی پایداری شرکت‌های دانش‌بنیان در ایران، فصلنامه علمی – پژوهشی سیاست علم و فناوری، سال هشتم، شماره 2.
داوری، ع. و رضازاده، آ. (1393). مدلسازی معادلات ساختاری با نرم افزارPLS، تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی.
رمضانی، م.، رجبزاده قطری، ع.، آذر، ع و خدیور، آ. (1398). بینالمللی شدن صنایع کوچک و متوسط: ابعاد و استراتژیهای جامع. مدیریت کسب و کارهای بینالمللی. 2(1)، 197-177.
سلامی، س. ر.، به گزین، س. ا. و شفیعی، م. (1390). شناسایی و ارزیابی عوامل حیاتی موفقیت پارک‌های علم وفناوری در ایران از دیدگاه خبرگان، فصلنامه تخصصی پارک ها و مراکز رشد، سال هشتم، شماره 29.
صنوبر، ن.، سروری، ر و جبارزاده، ی. (1397). بینالمللی شدن شرکتهای دانشبنیان: نقش دانش بازار خارجی و تشخیص فرصت کارآفرینانه بینالمللی، توسعه کارآفرینی، 11(3)، 497-461.
عظیمی، ن. ع؛ برخورداری دورباش، س. (1389). شناسایی ارکان اقتصاد مبتنی بر دانش، موسسه ملی تحقیقات سیاست علمی.
فیض پور، م. ع. و پوش دوزباشی، ه. (1387). بنگاه های کوچک و متوسط با رشد سریع و سهم آن ها در ایجاد اشتغال، فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، 12(37)، 143-119.
قاضی نوری، س. س. (1390). شرکتهای دانش-بنیان". کارگاه آموزشی، دسترسی آنلاین از تارنمای پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله (IIEES) به آدرس http://www.iiees.ac.ir.
محسنین، شهریار، اسفیدانی، رحیم. (1393). معادلات ساختاری مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزئی به کمک نرمافزار SMART-PLS، تهران: مؤسسه کتاب مهربان نشر.
منصوری، س. (1395). شناسایی و اولویت بندی مولفه های اثرگذار در راستای توسعه شرکت های دانش بنیان استان کرمان. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه سیستان و بلوچستان.ایران.
ناصحی فر، و. (1390). آسیب شناسی و اولویت بندی حمایت های دولت از شرکت های کوچک و متوسط"، فصلنامه بررسی های بازرگانی، 8 (51)، 98- 112.
وکیل الرعیا فینی، ی و بهبهانی، پ. (1394). نقش پارک‌های علم و فناوری در توسعه شرکت های دانش بنیان، فصلنامه صنعت و دانشگاه، سال هشتم، شماره 28و 27.
یداللهی فارسی، ج و سخدری، ک. (1385). کسب وکارهای کوچک و متوسط بینالمللی. همایش ملی مدیریت صنعتی، تهران.
Bellantuono, N., Carbonara, N. & pontrandolfo, P. (2017). the organization ,f eco-industrial parks and their sustainable practices. cleaner production.
Ismail, K., Senin, A. A., Mun, S. W., Chen, W. S & Ajagbe, A. M. (2011). Decision making process in the commercialization of university patent in Malaysia, African Journal of business management ,Vol. 6, No, 2, 681-689.
Lamperti, F., Mavilia, R. & Castellini, S. (2017). The role of science parks: a puzzle of growth, innovation and R&D investments. The Journal of Technology Transfer, 42 (1), 158-183.
Lin, J. H., Wang, M. Y. & Lo, H. C. (2015). The complementary assets and appropriability affect patent commercialization on the moderate effect of marketing sensing capability: The case of bio-patents in Taiwan, Asia Pacific Management Review Journal, 4, 1-7.
Minguillo, D., Tijssen, R. & Thelwall, M. (2015). Do science parks promote research and technology? A scientometric analysis of the UK. Scientometrics, 102(1), 701-725.
Rannikko, H. (2012). Early Development of New Technology-Based Firms, Longitudinal Analysis on New Technology- Based Firms’ Development from Population Level and Firm Level Perspectives, Hanken School of Economics.
UNCTAD. (2017). Science, Technology & Innovation Policy Review, Islamic Republic of Iran. United Nation.