همکاری های علمی ایران و کشورهای در حال توسعه (D8) و راهکارهایی برای ارتقای آن

نویسندگان

1 دانشیار علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

2 دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

بررسی همکاری های علمی در میان دانشمندان، از مباحث مطرح در حوزه علم سنجی است که در سال های گذشته با استقبال بسیاری از پژوهشگران مواجه شده است. همکاری دانشمندان در سطح بین المللی، شکل گسترده ای از همکاری و مشارکت علمی است که نتایج مطالعات انجام شده در این حیطه، بر اهمیت و مزایای آن تاکید دارد. پژوهش حاضر با هدف ترسیم شمایی از همکاری های علمی و پژوهشی میان پژوهشگران ایرانی و پژوهشگران هفت کشور در حال توسعه طی سال های 2000 تا 2012 و ارائه راهکارهایی برای توسعه همکاری های علمی میان آن ها، صورت گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد کشورهای ترکیه، ایران و مالزی، سه کشور اصلی تولید کننده علم جهانی (در میان کشورهای در حال توسعه) به شمار می روند. همچنین با آن که در سال های گذشته همکاری های علمی پژوهشگران ایرانی با سایر کشورهای در حال توسعه روند رو به رشدی را طی کرده است، اما به طور کلی میزان همکاری های علمی در سطح پایینی قرار داشته و درصد بسیار ناچیزی از تولیدات علمی پژوهشگران ایرانی با پژوهشگران هفت کشور مورد بررسی تولید و منتشر می شود. به نظر می رسد که برنامه ریزی برای شناخت موانع و مشکلات و از میان برداشتن آن ها، بها دادن مسئولان و سیاستگذاران علمی کشورهای در حال توسعه، گسترش تفاهم نامه ها و روابط میان دانشگاه ها و مراکز آموزشی و پژوهشی این کشورها و نیز تبادل دانشجو و انجام فعالیت هایی مانند این، به بهبود وضعیت و نیز توسعه همکاری های علمی ایران و سایر کشورهای در حال توسعه کمک فراوانی خواهد کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Scientific Collaboration between Iran and Developing Countries (D8) and Some Strategies for its Promotion

نویسندگان [English]

  • Nadjla Hariri 1
  • Aref Riahi 2
چکیده [English]

Investigation in the scientific collaboration between scientists is a popular topic in science assessment discipline, which has been welcomed in recent years. Scientists’ collaboration at international level is a broad form of scientific cooperation, which the studies in this area have emphasized its importance and benefits. The present study aimsto draw a schematic pictureon research and scientific collaborationbetween Iranian  researchers and some other researchers from seven developing countries in 2000-2012.Also this proposes some approaches for developing scientific collaboration among those countries. The findings shows that Turkey, Iran, and Malaysia are three main producers of science among developing countries in the world. Although scientific collaborationbetween Iran and other developing countries has been developed in recent years, this development isalso of low level.Just a very small percentage of Iranian researchers have cooperated with researchers of seven other countries. It seems that a planning for diagnosing and removingthe barriers of cooperation may help to improve this situation. Besides,the approach of policymakers of developing countries must be better toward Iran andthe mutual agreements and the between Iranian and their universities should be admitted as well.These activities may contribute to the improvement of the present situation of scientific cooperation between Iran and other developing countries.

کلیدواژه‌ها [English]

  • scientific Collaboration
  • science assessment
  • Iran
  • Developing countries (D8)
  • Scopus database